Nederland niet langer van plan om tegen chatcontrole te stemmen

Nederland stemt niet langer tegen het ‘chatcontrole’-voorstel van de Europese Unie. Dat liet minister Foort van Oosten weten in een kamerbrief. Het EU-voorstel, ook wel bekend als de CSAM-Verordening, is erop gericht om privéberichten van alle gebruikers van online communicatiediensten preventief te laten scannen. In plaats van tegen het voorstel te stemmen, zal Nederland zich nu van stemming onthouden. Deze opstelling druist in tegen de breedgedragen bezwaren onder kamerleden, inlichtingendiensten en computerexperts.

Ontoelaatbaar #

De Nederlandse regering verwierp eerder dit jaar nog ondubbelzinnig het chatcontrole-voorstel. Nederland zou tegen het voorstel stemmen om het scannen van privéberichten te verplichten. Dit was kabinetsbeleid, en volgde tevens het besluit van de Tweede Kamer.

Er is goede reden voor tegenstand: scannen van de privécommunicatie van willekeurige burgers is ontoelaatbaar. Het maakt een niet te rechtvaardigen inbreuk op de privacy van burgers, en komt neer op het installeren van spyware op de telefoons van miljoenen Europeanen.

Wortel en stok #

In de nieuwste versie van het chatcontrole-voorstel heeft het voorzitterschap van de EU (Denemarken) het verplichten van scannen echter geschrapt, in de hoop hiermee de blokkerende minderheid van tegenstemmers weg te nemen.

Het zwaartepunt ligt nu op vrijwillig scannen, dat sterker zou worden gestimuleerd. Bedrijven zouden door vrijwillig alle berichten te scannen zichzelf kunnen bewijzen als ‘verantwoordelijk’, en ermee kunnen voorkomen dat bepaalde opsporingsverplichtingen onvrijwillig worden opgelegd. Het is de aanpak van wortel-en-stok, waardoor bedrijven die anders niet alle berichten zouden scannen, dat onder de nieuwe regelgeving wél zouden gaan doen.

In zijn kamerbrief doet minister van Oosten het lijken alsof hiermee de bezwaren tegen het voorstel minder ernstig zouden zijn geworden. Maar dit is niet het geval. Immers, de inbreuk op privacy en de zorgen over spyware zijn niet gebaseerd op het verplichten van scannen van de privécommunicatie van willekeurige burgers, maar juist op dat scannen zélf. Het nieuwe voorstel zou de praktijk van scannen doen toenemen, en dat is onacceptabel.

Stemming #

Er wordt op woensdag 26 november over het nieuwe chatcontrole-voorstel gestemd tijdens de Coreper-vergadering van de EU. Zou Nederland zich van stemming onthouden, dan zal ons land niet meer deel uitmaken van de mogelijk blokkerende minderheid die het chatcontrole-voorstel tot nogtoe heeft weten tegen te houden.

Op maandag 24 november bevragen kamerleden de minister in een commissiedebat over het onderwerp. Ze zouden van de minister moeten eisen de Nederlandse tegenstem te behouden, en hem hiertoe desnoods middels een kamermotie bewegen.